تأثیر تأمین مالی از طریق ابزارهای بدهی بر عملکرد بنگاه‌های تولیدی در ایران

چرا علیرغم هزینه‌های پایین‌تر تأمین مالی از طریق منابع داخلی، مدل‌های تصمیم‌گیری که براساس تئوری نمایندگی شکل می‌گیرند، تأمین مالی از طریق بدهی را بر تأمین مالی از طریق منابع داخلی ترجیح می‌دهند؟ پاسخ این پرسش رامی‌توان در یکسان نبودن تمایلات مدیران و سهامداران جستجو نمود. ازمنظر تئوری نمایندگی تأمین مالی ازطریق بدهی علاوه بر کاهش احتمال اتلاف منابع در سرمایه‌گذاری‌های غیرسودآور، انضباط حاکمیتی بر مدیریت تحمیل می‌کند. دراین چارچوب، مقاله حاضر به‌دنبال بررسی تأثیر تأمین مالی از طریق ابزارهای بدهی بر عملکرد بنگاه‌های تولیدی کشور می‌باشد. برای این منظور از داده‌های تابلویی 141 بنگاه تولیدی فعال در بورس اوراق بهادار تهران در قالب 20 صنعت طی دوره زمانی 1379-1392 استفاده شده است. به‌منظور بررسی عملکرد بنگاه‌ها از متغیرهای بهره‌وری کل عوامل تولید، بازده دارایی‌ها و بازده فروش استفاده شده است. برای برآورد بهره‌وری کل عوامل تولید ازمتدلوژی لوینسون و پترین (2003) استفاده شده و سپس بر اساس رویکرد داده‌های تابلویی چندسطحی (Multilevel Panel) ضمن توجه به اثرات سطح صنعت (سطح دوم) و تفکیک صنایع وابسته به نفت (سطح سوم)، تأثیر تأمین مالی از طریق ابزارهای بدهی برعملکرد بنگاه‌ها مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج نشان‌دهنده تائید فرضیه پژوهش مبنی بر تأثیر مثبت و معنی‌دار تأمین مالی از طریق ابزارهای بدهی بر عملکرد بنگاه‌های تولیدی است. همچنین نتایج حاکی از تأثیر منفی و معنی‌دار تأمین مالی از طریق منابع داخلی (جریانات نقدی) بر عملکرد بنگاه‌های مورد بررسی و همچنین تأثیر منفی و معنی‌دار اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها و افزایش نرخ ارز بر بهره‌وری بنگاه‌ها است.